19.02.2014 tarihinde 28918 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6518 Sayılı Torba Yasa ile patent ve faydalı model sahibi firmaların bu patent ve faydalı model belgeleri ile yaptıkları üretim ile vergi istisnasından faydalanabileceğini belirtilmiştir. Kanundaki düzenlemelere göre;
- 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 5/B maddesine ile; Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan buluşların;
a) Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratların,
b) Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançların,
c) Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları hâlinde elde edilen kazançların,
ç) Türkiye’de gerçekleştirilen üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının,
% 50’si kurumlar vergisinden müstesna tutulmuştur.
Bu istisnanın, buluşa yönelik hakların ihlal edilmesi neticesinde elde edilen gelirler ile buluş nedeniyle alınan sigorta veya diğer tazminatlar için de uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Bu madde, 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren elde edilen kazanç ve iratlara ve bu tarihten itibaren yapılacak vergi kesintilerine uygulanmak üzere 19 Şubat 2014 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
İstisnadan Yararlanabilmenin Şartları
Yeni düzenlemeye göre bu istisnadan yararlanılabilmek için aşağıdaki şartların varlığı aranacaktır.
a) İstisna uygulamasına konu buluşun, 551 sayılı Patent Haklarının Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında patent veya faydalı model belgesi verilerek koruma altına alınan buluşlar arasında yer alması ve buluşa ilişkin incelemeli sistem ile patent veya araştırma raporu sonucunda faydalı model belgesi alınması,
b) İstisna uygulamasından yararlanabilecek kişilerin, 551 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2’nci maddesinde belirtilen nitelikleri taşıması ve bu kişilerin patentli veya faydalı model belgeli buluşu geliştirme yetkisini haiz bulunması şartıyla, patent veya faydalı model belgesinin sahibi ya da patent veya faydalı model belgesi üzerinde tekel niteliğinde özel bir ruhsata sahip olması,
c) İstisnadan yararlanılacak ilk yıl, buluşun oluşturacağı katma değer dikkate alınarak devir veya satış hâlindeki değerinin tespitine yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu düzenlenmesi,
İstisnanın Uygulanması
İstisna uygulamasına; patent veya faydalı model belgesinin verildiği tarihten itibaren başlanacağı ve ilgili patent veya faydalı model belgesi için sağlanan koruma süresi aşılmamak kaydıyla bu istisnadan yararlanılabileceği, her bir mükellef tarafından yararlanılabilecek istisna tutarının; değerleme raporunda belirtilen bedelin % 50’sini, bu madde kapsamında yararlanılabilecek toplam istisna tutarı ise değerleme raporunda belirtilen bedelin % 100’ünü aşamayacağı, buluşun üretim sürecinde kullanılması sonucu üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların, patentli veya faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının, ayrıştırılmak suretiyle transfer fiyatlandırması esaslarına göre tespit edileceği,
Söz konusu madde hükmünün gelir vergisi mükellefleri hakkında da uygulanacağı,
İstisna uygulamasının kesinti suretiyle alınan vergiler üzerinde etkili olmayacağı, ancak söz konusu madde kapsamında istisnadan yararlanılan serbest meslek kazançları ile gayrimenkul sermaye iratları üzerinden yapılacak vergi kesintisinin % 50 oranında indirimli uygulanacağı, kazanç ve iradı kesinti yoluyla vergilenen ve beyanname vermesi gerekmeyen mükellefler için indirimli vergi kesintisi en fazla 5 yıl süre ile uygulanacağı,
Bu madde kapsamında istisna uygulamasından yararlanan mükelleflerin 26/6/2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında yer alan istisna uygulamasından ayrıca yararlanamayacağı,
hüküm altına alınmıştır.